Księżniczka, złośnica i niedźwiedź

Autor: Carl Theodor von Piloty.

Thusnelda - dumna germańska księżniczka prowadzona w triumfalnym pochodzie. Nietrudno ja znaleźć, to ta duża blondyna. Jej mały synek zostanie gladiatorem i zginie na arenie.

Ale ja najbardziej lubię w tym obrazie rudą złośnicę i niedźwiedzia. 

Ruda złośnica robi to, czego nie wypada Thusneldzie - miną pokazuje, jak bardzo jest wściekła i z jaką przyjemnością się im wszystkim odpłaci przy najbliższej okazji. Czasem to jest lepsze, niż udawanie świętoszki. 

Nic ci nie pomoże zniewolenie kogoś (albo czegoś w sobie). Wsadzisz miśkowi kolczyk do nosa? Skujesz go łańcuchem? Albo będzie wegetował, zbolały i smutny - albo rzuci się na ciebie i rozerwie cię na strzępy.

Wspomnienia z Monachium - Nowa Pinakoteka

Ferdinand Georg Waldmüller, Młoda wieśniaczka z trójką dzieci w oknie

Ona po prostu patrzy, błękitnooka, delikatna i przejrzysta jak wiosenne niebo. Taka młoda, a już troje dzieci. Przychodzę jeszcze kilka razy do tej sali, żeby popatrzeć w jej oczy. I na zaślinione tłuste rączki najmłodszego dzieciaka. 

***

Ferdinand Georg Waldmüller, Oczekiwana....

... czyli „Dama z komórką” J

Maryja w czerwonej sukience

Ten post jest dla Jarka, który prawdopodobnie nigdy go nie przeczyta.

O tym, że Maryja nie jest żadnym idealnym wzorcem kobiety, przycinanym w zależności od potrzeb tu albo tam. Bo Ona była - jest! - prawdziwą kobietą, z krwi i kości, z jedynymi na całym świecie odciskami palców, DNA, tembrem głosu, sposobem mówienia, uśmiechania się, dotykania, chodzenia... 

Caravaggio próbował to namalować. Jego Maryja jest stara, gruba i naprawdę umarła. Leży z napuchniętymi stopami i potarganymi włosami, na dodatek w czerwonej sukience (Matka Boża i w czerwonej sukience?!). Wcale się nie dziwię, że zleceniodawcy nie chcieli kupić tego obrazu. Chociaż ja bym kupiła, tak bardzo mi się spodobał od pierwszego wejrzenia.

Takie są konsekwencje dwóch szalonych kroków ze strony Boga: Wcielenia i Odkupienia. To Syn Boży zechciał stać się człowiekiem i być podobny do nas we wszystkim - oprócz grzechu, tak, ale poza tym we wszystkim. WE WSZYSTKIM. Poddał się upływowi czasu, chorobom i urazom, przeżywał różne rzeczy, cieszył się, wpadał w gniew, miał przyjaciół i wrogów, znał smak triumfu i rozpaczy. 

Skoro Jezus przeżywał te rzeczy, to dlaczego trzeba myśleć, że Maryja do starości zachowała anielską urodę, zdrowe zęby i lśniące włosy, i była całe życie "ponad" tak prozaicznymi rzeczami jak halluksy albo PMS?

Cóż. Ja tak nie myślę, Jarku...

Guercino czyli Zezulec

No i proszę, kto powiedział, że człowiek z zezem nie może być całkiem niezłym malarzem? Arcydzieła to nie są, nie ma co przyrównywać Guercina do Zurbarana albo Caravaggia. Ale kto powiedział, że wolno tworzyć tylko arcydzieła?

***

Syn marnotrawny płacze. To już nie jest mały chłopczyk, tylko mężczyzna o dużych, spracowanych dłoniach. Ale jego ojciec delikatnie go obejmuje, przytula… Bo ten dzieciak potrzebuje tego. Strasznie się umęczył, narobił mnóstwo głupstw, zrobiono mu krzywdę i ma już dość udawania, że nic złego się nie stało…

Wiecie, Kogo tu widzę? Jezusa po męce i śmierci. Wrócił do swojego Taty po całej tej ekstremalnej ziemskiej „przygodzie”. Nawet nic nie mówi, bo - szkoda gadać. Tatusiu, przytul.

***

Witamy w mieście kobiet. Domowa atmosfera: ktoś rozpala ogień (w palenisku, które znam z irlandzkiego skansenu i starych zdjęć Spisza! bieda zawsze i wszędzie taka sama!), przy ogniu ciepłolubny kot dachówkarz, ktoś tuli w ramionach maluszka, a dziewczynka ciągnie matkę za fartuch. Mamo! Mamo! Zobacz! Ktoś na nas patrzy z góry!

(A to święty Karol Boromeusz  z wielkim nosem J)

***

Inaczej patrzę na ten obraz po obejrzeniu filmu „Franciszek” (1989). W przeciwieństwie do musicalu Zefirellego, ten film jest antyromatyczny. Przede wszystkim Franciszek nie jest subtelnym młodzieniaszkiem, to kawał chłopa!

W tym filmie ciągle pada, wszyscy chodzą głodni, a muzyka Vangelisa nie nastraja optymistycznie. Franciszek dużo płacze, ponieważ chce powiedzieć ludziom coś bardzo ważnego, tajemnicę, którą powierzył mu Bóg – a oni nie tylko obrzucają go zgniłymi jajami, ale kwestionują jego prorocki dar. Co przynosi wyzwolenie? Stygmaty… Znak, że Jezus kocha Franciszka, wybrał go, życie Franciszka nie było mrzonką. Mogą teraz razem umierać na krzyżu za zbawienie świata.

Obraz Guercina przedstawia scenę chyba jeszcze sprzed stygmatów. Jak mówi Klara w filmie, z najgorszego Franciszkowego czasu. Może i za dużo tego piękna, co, Franciszku? Co z tego, że słyszysz Boską muzykę, kiedy inni nie chcą jej słuchać? A jeśli o niej mówisz, oskarżają, że jesteś pyszny albo szalony?...

Franciszku, nie chowaj się, gdy anioł Ci gra… Pozwól Mu… uciesz się! Mimo wszystko.

Spojrzał

Spojrzał na gotyk co stale stroi średniowieczne miny na osiemnastowieczny ołtarz jak barokową trumnę na szczurzych łapkach na włochate dywany które zmieniają nasze kroki w skradające się koty na żyrandol jak dziedziczkę w krynolinie na jaśnie oświecony sufit na pyszno pokutne klęczniki na anioła co stale o jeden numer za mały na liście co w świetle lampki czerwonej wydają się czarne stanął w kącie załamał odjęte z krzyża ręce i pomyślał chyba to wszystko nie dla mnie Jan Twardowski

Miło, lekko i przyjemnie

Jeśli mam być szczera, tej jesieni potrzebuję wyłącznie jednego: żeby wreszcie coś poszło miło, łatwo i przyjemnie. Lekko. Bez krwi, potu i łez.

Czytam książkę Erika Larsona "Diabeł w Białym Mieście" - o architektach przygotowujących Kolumbiańską Wystawę Światową w Chicago (1893). (Aha, jest tam jeszcze o seryjnym psychopatycznym mordercy, z tym, że po dziesiątym udanym morderstwie już mnie ten wątek przestał ekscytować). O tym, że mieli za mało czasu, chorowali ze stresu, a niektórzy nawet umierali. Że komitety i sponsorzy w kółko im się wchrzaniali ze swoimi wspaniałymi pomysłami (znam to skądś). 

I że na przekór wszystkim trudnościom Wystawa wyglądała jak śnieżny sen, "zamrożona muzyka" (notabene, pracował przy niej tato Walta Disneya! już wiem, skąd Walt brał inspiracje!). Jakby ją stworzono w porywie natchnienia, miło, lekko i przyjemnie...

Tak samo jak ten utwór. Że prosty? Że każdy mógłby wymyśleć coś takiego? Może i mógłby. Ale zrobił to tylko jeden facet. 

Utworzyłeś mi ciało

*
Zwiastowanie to poważna sprawa... Dlatego taki kolaż na Zwiastowanie właśnie.

**
W serialu "Dynastia Tudorów" król Henryk VIII mówi swojej kolejnej żonie podczas ceremonii ślubnej: "ciałem moim wielbię ciebie". Dzisiaj do mnie dotarło, że te słowa pasują doskonale nie tylko do aktu małżeńskiego. Ale że Bóg chce właśnie takiej ofiary. Wydania swego ciała. Jeszcze nie bardzo rozumiem, o co chodzi. Więc dwa cytaty.

1) "Ofiary ani daru nie chciałeś, aleś Mi utworzył ciało"
(Psalm 40, Septuaginta)

2) „Oglądam piękno Twej łaski, podziwiam jej blask, a jej światłość odbija się we mnie;
zachwycam się jej niewypowiedzianym splendorem;
zdumiewam się niezmiernie, myśląc o sobie; widzę, kim byłem i kim się stałem.
O cudzie!
Oto stoję pełen szacunku dla siebie samego, czci i bojaźni, jakby przed Tobą samym;
tak onieśmielony, że nie wiem nawet, co czynić, gdzie usiąść, dokąd się udać,
gdzie pozwolić spocząć członkom tego ciała, które należy do Ciebie,
do jakich użyć je czynów i dzieł, bo przecież są Boskie”
(Szymon Nowy Teolog)

4 x paschalnie

1) Kiedy Jezus zostaje otoczony chwałą? Już "po wszystkim"? Kiedy powstaje z martwych i jest już inny, jest już jedną nogą u Ojca?
Nie.
Kiedy walczy o nas na śmierć i życie w Ogrójcu. Kiedy (być może) jest kuszony, że to wszystko nie ma sensu i nie przyniesie spodziewanego rezultatu.
Kiedy jest zdradzany przez najbliższych i fałszywie oskarżany.
Kiedy jest bity i upokarzany. I ostatecznie zabity.
"Hańba łamie moje serce - upadam. Rozglądam się za kimś, kto chciałby mnie pocieszyć. Ale nie ma nikogo obok mnie" (Ps 68). To jest początek uwielbienia Jezusa.

2) "Oto się powiedzie mojemu Słudze, wybije się, wywyższy i wyrośnie bardzo". Co to za powodzenie, do cholery? Że będzie zbity na śmierć? Pobity tak, że będzie wyglądał jak nieboskie stworzenie? Że wszystko, co się stanie w Jego życiu, będzie sugerować, że to był zły człowiek, nieudacznik, odrzucony przez Boga?
W moim życiu też tak będzie? I co wtedy?

3) Nie ma powrotu do raju. Bez sensu jest tworzyć raje ziemskie, ale równie bez sensu jest czekać na to, że dzięki zbawieniu wszystko wróci do punktu wyjścia. Urodziliśmy się w raju, ale nie wrócimy tam.
Bóg ma inny pomysł.
"Powstań, pójdźmy stąd! Niegdyś szatan wywiódł cię z rajskiej ziemi, Ja zaś wprowadzę ciebie już nie do raju, lecz na tron niebiański. (...) Gotowy już jest niebiański tron, w pogotowiu czekają słudzy, już wzniesiono salę godową, jedzenie zastawione, przyozdobione wieczne mieszkanie, skarby dóbr wiekuistych są otwarte, a królestwo niebieskie, przygotowane od założenia świata, już otwarte".

4) "Poczuj ziemio, że wolna jesteś" (Exsultet).

Uwierz. Kochaj. Walcz o dusze

Rembrandt, Dziewczyna w ramie obrazu

XVII-wieczne 3D? Nie, to nawet  4D!

 Ta dziewczyna wchodzi w czwarty wymiar, przekracza czas. 

Mówi: "ja jestem, byłam, żyłam, tak samo blada i różowa jak ty, 

strojnisia w kapeluszu jak grzybek, który ciebie może śmieszyć, 

ale dla mnie jest ostatnim krzykiem eleganckiej mody". 

Patrzy mi prosto w oczy, a jednocześnie jest troszkę zawstydzona.

Nie należy do piękności, ale jak przyjemnie na nią spojrzeć.

Jeśli to prawda, że dusza ludzka jest nieśmiertelna, i że warto czekać na zmartwychwstanie ciała,

mam szanse na spotkanie z tą dziewczyną. 

Już poza ramami obrazu.